Inmourtalo-jauno
Helichrysum stoechas
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Inmourtalo, Saureto, Flour-dóu-bon-Diéu, Catàrri, Eternalo.
Noms en français : Immortelle, Immortelle jaune.
Descripcioun :L'inmourtalo-jauno es uno poulido planto coumuno que fai de mato de pichot bouissoun majamen sus la sablo. Se recounèis eisadamen emé si flour coumpausado jauno d'or que se podon garda de tèms. H. italicum fai de flour coumpausado mai pichoto (emé de bratèio mens sarrado) alor que H. serotinum flouris tardivamen.
Usanço :Emai siguèsse pas gaire utilisado au nostre, l'inmourtalo-jauno es uno planto couneigudo pèr si vertu dins d'ùni païs mediterran. Demié tóuti, citarèn si prouprieta anti-bateriano e anti-enflamativo que soun di proun estudiado à l'ouro d'aro. En òli, li flour soun bono pèr la pèu. Se bouton peréu dins lou manja pèr perfuma li liéume e li cerealo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Helichrysum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Gnaphalieae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Garrigo
- Roucaio
- Tepiero seco
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Helichrysum stoechas (L.) Moench, 1794
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753